Festiwal, który powstał z inicjatywy władz miasta, pragnących stworzyć mieszkańcom Świdnicy okazję na dostęp do polskiego i światowego kina najwyższej próby. Dzięki wcześniejszemu sukcesowi Międzynarodowego Festiwalu Filmów Dokumentalnych „Okiem Młodych”, to właśnie nasza fundacja otrzymała możliwość zbudowania od podstaw nowej marki festiwalowej. Zdecydowaliśmy się na połączenie wydarzenia o przystępnej, włączającej formule z prezentacją kina artystycznego z Polski i Europy. 11 listopada 2015 roku rozpoczęła się wspaniała filmowa podróż, którą wspólnie odbywają Wrocławska Fundacja Filmowa i Świdnicki Ośrodek Kultury.

fot. Jerzy Wypych

Pandemia koronawirusa położyła się cieniem na całym roku 2020. 6. edycji SPEKTRUM nie udało się wstrzelić w okienko dobrej pogody i ostatecznie – zamiast odsłony hybrydowej – odbył się w wydaniu online. Wybrane filmy festiwalowe były dostępne przez platformę mojeekino.pl, a na facebooku festiwalu odbywały się rozmowy z gośćmi imprezy. Znaleźli się w tym gronie m.in.: Agnieszka Holland, Marek Lechki, Magdalena Łazarkiewicz, Lech Majewski, Jagoda Szelc, Rafał Zawierucha, Agnieszka Zwiefka. Tym razem festiwalowa publika nie wydała swojego werdyktu, ale w konkursach „Okiem Młodych” jurorzy dzielnie pracowali. Konkurs amatorski „Okiem Młodych” oceniało jury w składzie aktorka Aleksandra Hamkało, Maciej Kędziora z portalu Filmawka.pl oraz prezes Fundacji Filmowej Kazimierza Kutza Krzysztof Kuc, które postanowiło wyróżnić dwa tytuły: „Untersberg, czyli dzieje Czerwonego Papy” w reż. Mateusza Rzepki oraz „Tato, gdzie jesteś?” w reż. Pedro Furquima. Nagrodę główną otrzymał film „Wygodna pozycja” autorstwa Dziecięcego Studia Animacji DRF.

Po raz kolejny swojego faworyta wśród filmów twórców do 21. roku życia wybrali przedstawiciele Młodzieżowej Rady Miasta Świdnica. Jury świdnickiej młodzieży nagrodziło francuski film „Tabula Rasa” w reż. Sarah Carmen Marlin.

Krótkometrażowym fabułom konkursu „Okiem Młodych” przyglądało się trzyosobowe jury: aktor Rafał Zawierucha, krytyczka filmowa Adriana Prodeus i reżyser filmowy Piotr Dylewski, które wyróżniło dwa filmy: „Sun Dog” w reż. Doriana Jespersa oraz „Obłęd” w reż. Jakuba Drobczyńskiego, a nagrodę główną przyznało filmowi Michała Ciechomskiego „Uległość”.

Swoją nagrodę dla najlepszej fabuły przyznało również jury osób z niepełnosprawnościami z warsztatów terapii zajęciowej w Mokrzeszowie, które tym tytułem wyróżniło „Poza świadomością” reżyserki Marion Jhöaner.

Jury konkursowej sekcji „Okiem Młodych – dokument” w składzie: reportażysta Kamil Bałuk, filmoznawca Piotr Pławuszewski oraz reżyserka Agnieszka Zwiefka postanowiło przyznać nagrodę główną ex aequo dwóm tytułom: „Efekt halo” w reż. Patrycji Polkowskiej oraz „W nocy wszystkie koty są czarne” w reż. Lasse Linder.

W tym roku po raz siódmy jury złożone z osadzonych z Aresztu Śledczego w Świdnicy wybrało wśród konkursowych dokumentów swoich laureatów. Na podium znalazły się filmy: „W nocy wszystkie koty są czarne” w reż. Lasse Linder i „Jej obraz” w reż. Olgii Papacz. Główną nagrodę „Kinematografek” jury osadzonych przyznało „Julii nad morzem” w reż. Mariusza Rusińskiego.

fot. Jerzy Wypych

Następny duży krok na ścieżce rozwoju świdnickiego festiwalu. Dzięki wyremontowaniu dawnej sali kinowej w I Liceum Ogólnokształcącym, tam właśnie została zorganizowana druga sala projekcyjna. SPEKTRUM po raz pierwszy trwało też 7 dni. W Konkursie Głównym publiczność nagrodziła „Boże ciało” Jana Komasy, a nagrodę odebrał montażysta filmu Przemysław Chruścielewski. Największą rewolucją było jednak w tym roku połączenie dwóch świdnickich festiwali filmowych – „Okiem Młodych” i SPEKTRUM. Dodanie komponentu związanego z pierwszą z imprez znacząco zwiększyło liczbę krótkich metraży na listopadowej imprezie. Od tej pory Świdnicki Festiwal Filmowy organizuje 3 konkursy „Okiem Młodych”: Fabuła, Dokument i Amatorzy, w których najlepsze filmy wybiera profesjonalne Jury. W Konkursie Amatorskim (twórców do 21. roku życia) jury w składzie reżyserka Małgorzata Goździk, aktor Karol Bernacki oraz dziennikarz Krzysztof Majewski postanowiło wyróżnić filmy: „iRony” w reż. Radheya Yegatheva oraz “Sagrado” w reż. Bruno Raciti, a nagrodę główną otrzymała „Niepowstrzymana” w reż. Saleha Kashefiego. Filmy amatorów obejrzało również jury Młodzieżowej Rady Miasta Świdnica, która również jako najlepszy w selekcji wybrała obraz „Niepowstrzymana”. W Konkursie Krótkich Metraży „Okiem Młodych” – fabuła jury w składzie: reżyser Marcin Bortkiewicz, filmoznawca Michał Oleszczyk oraz reżyserka Justyna Mytnik wyróżniło następujące tytuły: „Braterstwo” w reż. Meryam Joober, wyróżnienie specjalne CETA na realizację postprodukcji w kwocie 15 tys. złotych przypadło „Intymnym wyznaniom Sary” autorstwa Emilie Blichfeldt, a główną nagrodę zdobył Ernst De Geer za „Kulturę„. Swoją nagrodę przyznało również jury osób z niepełnosprawnościami z warsztatów terapii zajęciowej w Mokrzeszowie, których najbardziej wzruszył „Chłopiec, którego zjedzono” w reż. Sebastiana Lagerkvista.

Wyjątkowym składem jurorskim od lat jest również jury więzienne złożone z osadzonych z Aresztu Śledczego w Świdnicy, na tegorocznym podium stawiając dokument „Swatted” Ismaela Joffroya Chandoutisa na miejscu trzecim, następnie „19.91” Emilii Śniegoskiej, a główną nagrodę Kinematografek przyznając „Synti, synti” w reżyserii Marion Jhoaner. Sekcji dokumentalnej Konkursu Krótkich Metraży „Okiem Młodych” przyglądało się jury złożone z reżyserki Marii Zmarz-Koczanowicz, producenta Arka Gielnika i muzyka Macieja Kurowickiego. Postanowili przyznać dwa wyróżnienia: dla „Powrotu do krainy czarów” Alice Fargier oraz „19.91” Emilii Śniegoskiej. Wyróżnienie specjalne CeTA na usługi postprodukcyjne o wartości 25 tys. zł otrzymał „Skowyt” autorstwa Parsy Bozorganiego. W sekcji zwyciężyła animacja „Nie masz dystansu” w reżyserii Kariny Paciorkowskiej.

Pośród festiwalowych gości znaleźli się m.in.: Helena Sujecka, Maciej Pieprzyca, Paweł Wysoczański, Michał Oleszczyk, Maciej Kurowicki czy Michał Bielawski, a także Radosław Piwowarski, który był gościem cyklu „Spotkanie z Mistrzem”, a także uświetnił otwarcie Ronda im. Andrzeja Wajdy i muralu poświęconego twórczości reżysera, który wykonał artysta Robert Kukla, na co dzień związany ze Świdnickim Ośrodkiem Kultury.

fot. Jerzy Wypych

Rok 2018 to czas rozrastania się festiwalu. Szereg wydarzeń towarzyszących związanych z tematem imprezy (#odkuchni) wzmocnił dotychczasowe stałe punkty. W Wieży Ratuszowej pojawiła się wystawa fotosów filmowych Łukasza Bąka, pojawiła się sekcja filmów dokumentalnych „Oko na Dokument”, a także drugi obiekt projekcyjny – Galeria Fotografii. Festiwalowa widownia w Konkursie Pełnych Metraży wybrała swoich faworytów. Spośród dziesięciu wyselekcjonowanych filmów trzecie miejsce w głosowaniu publiczności zajął „Kler” w reżyserii Wojciecha Smarzowskiego. Zwycięskimi filmami okazały się ex aequo „7 uczuć” Marka Koterskiego oraz „Dziewczyna” Lukasa Dhonta. W Konkursie Polskich Filmów Krótkometrażowych po raz pierwszy laureatów wybrało jury w składzie: Emilia Mazik, programerka poznańskiego Short Waves Festival, Przemysław Chruścielewski – montażysta m.in. „Ostatniej rodziny” i „Serca miłości” oraz Błażej Hrapkowicz, krytyk i dziennikarz filmowy. Jurorzy postanowili przyznać nagrodę filmowi „Fascinatrix” w reżyserii Justyny Mytnik. Gośćmi 4. SPEKTRUM byli m.in.: Karolina Bruchnicka, Łukasz Grzegorzek, Michał Koterski,Grupa LUXUS, Wojciech Mecwaldowski, Agnieszka Podsiadlik, Robert Więckiewicz.

fot. Jerzy Wypych

Rok minął niezwykle szybko i już po raz kolejny przeznaczaliśmy listopadowe dni i popołudnia na festiwalowe doznania. Trzecia odsłona okazała się zwycięska dla filmu „Twój Vincent” Doroty Kobieli i Hugh Welchmana (Konkurs Główny) i komedii „Milczenie polskich owiec” Macieja Stuhra (Konkurs Krótkich Metraży). Pierwszą z nagród odebrał w Świdnicy koproducent, Robert Banasiak, dyrektor Centrum Technologii Audiowizualnych. Z okazji 3. SPEKTRUM Świdnicę odwiedzili m.in.: Jakub Gierszał, Jerzy Górski, Marta Nieradkiewicz, Olga Tokarczuk, Krzysztof Zanussi.

fot. Jerzy Wypych

Skoro wszystko udało się za pierwszym razem, poprzeczka musiała pójść w górę. Stąd nowy konkurs – polskich filmów krótkometrażowych, warsztaty creative writing i tworzenia wideorecenzji, poranek filmowy dla dzieci, wystawa fotografii Zuzy Kolskiej, a także performatywne czytanie scenariusza filmu „Pokot”. W Konkursie Głównym pokazanych zostało znów 10 filmów pełnometrażowych – dobranych na największych festiwalach filmowych w Europie i na Festiwalu Polskich Filmów Fabularnych w Gdyni. Tym razem największe uznanie w oczach festiwalowej publiczności zdobył brytyjski „Ja, Daniel Blake” Kena Loacha. Statuetkę za zwycięstwo dyrektor festiwalu, Paweł Kosuń osobiście przekazał reżyserowi podczas wrocławskiej edycji Europejskich Nagród Filmowych. W konkursie krótkich metraży wygrał film „Świetne wieści” w reżyserii Kuby Gryżewskiego. W gronie znakomitych gości festiwalowych znaleźli się chociażby: Marian Dziędziel, Krzysztof Majchrzak, Mariusz Palej, Laura Pawela, Piotr Czerkawski, Kaja Klimek czy Bartosz M. Kowalski.

fot. Jerzy Wypych

Inauguracyjna edycja, która dała wspaniały początek świdnickiej historii festiwalowej. Od początku filarem były projekcje konkursu pełnych metraży – 10 filmów (5 z Polski, 5 ze świata), z którym publiczność wybrała swojego faworyta. Podczas pierwszej odsłony SPEKTRUM zwyciężyła „Noc Walpurgi” Marcina Bortkiewicza z brawurowymi kreacjami Phillippe’a Tłokińskiego i Małgorzaty Zajączkowskiej. Cała trójka znalazła się wśród gości świdnickiej imprezy, podobnie jak: Jan Jakub Kolski, Grażyna Błęcka-Kolska, Krzysztof Majchrzak, Lesław Żurek, Kuba Czekaj oraz Roman Gutek. Ponadto na festiwalu projekcje krótkich metraży poprzedzały pokazy konkursowe, a całości towarzyszyły warsztaty krytyki filmowej dla młodzieży i warsztaty operatorskie, realizowane we współpracy z Dolnośląską Szkołą Wyższą.

fot. Jerzy Wypych